Retrogène

Retrogène, een nieuw woord dat zal opgenomen worden in de Dikke Van Dale. Het staat  voor dat tenenkrommende gevoel dat je krijgt als je terugdenkt aan hoe je vroeger de deur uitging. Je voelt die ‘Oh god hoe zag ik er toen uit’ als je jezelf ziet op foto’s van toen. Gepermanente krullen à la Olivia Newton-John of JM Pfaff (voor de mannelijk lezers). Of met gescheurde nylons en veiligheidsspelden uit je mama’s naaidoos, want ja dat was helemaal punk. Buffalo’s, olifantenpijpen en felgekleurde prints nog zo iets gênants.. Alhoewel, wacht even die zijn helemaal terug hip en trendy. Ik had recent nogal wat retrogène toen ik bladerde in oude fotoalbums. Het is echt confronterend jezelf terug te zien op foto’s van de jaren ’80 en 90. Wooow die haarsnit, die eeuuh kilo’s, waaahh die outfits… Ja als ik zo foto’s selecteerde voor mijn schoendoosverzameling voelde ik ook die kriebel vol zelfkritiek… Precies alsof je looks toen de schuldige waren van alles wat je overkomen is. Moeten we echt retrogène voelen of moeten we die gênante foto’s uit het verleden eerder omarmen?

Nieuwe ontbreekwoord

Retrogène, de schaamte voor je kleren en je kapsel van vroeger, is het nieuwe ‘ontbreekwoord’ van Radio 1 Nieuwe Feiten met Rick de Leeuw en Van Dale-hoofredacteur Ruud Henderickx. (Luister hier)  Haalden het net niet: kneusjeskleding, bermudablos, klerenzooi, nostalgène, fautecouture, fotogenant, vroegerwroeging, foutfit (mijn favoriet), vintageschaamte, drachtspijt…

Momentopname

Een foto is een momentopname uit een heel leven. Eén waar eindeloze herinneringen en emoties worden aan gehecht. De reden waarom we foto’s maakten, zeker in het verleden, was om die momenten voor altijd te willen onthouden, te bewaren. Een kindertijd gevuld met leuke dingen ontdekken en geluk. De vrijheid dat er geen sociale verwachtingen waren. Sommige foto’s willen we voor altijd koesteren, bij andere vragen we ons af ‘Hoe is deze begot in dit album beland’. Maar deze misschien wat gênante foto’s die vooral de fotoalbums van onze moeders overspoelen, mogen niet worden verborgen. We moeten deze foto’s net zo koesteren als mooie foto’s die we overal op Facebook en Instagram plaatsen.

Waarom zou je van elke gênante foto van jezelf uit het verleden moeten houden?

1. Je was toen cool

Iedereen naaide het vredesteken of de Rolling Stones tong op jasjes en tasje in je middelbare school periode. Je ging shoppen in een American Stock, of beter nog je vroeg aan je vader of je zijn legerhemden mocht hebben. Op veel foto’s stond je met die jeugdpuistjes gemaskeerd met een eerste poging tot make-up. Niet erg want iedereen had ze toen hoor. En het was een foute boel toen je de topjes van je mama’s beste zwarte lederen handschoenen afknipte om toch maar te kunnen feesten à la Madonna. En selfies? Nee gebeurde zelden, of het was eerder jezelf fotograferen in de badkamerspiegel met alles behalve flatterend licht.

Maar ik ben zeker, had je toen deze foto’s gepost op je social media (wat nog niet bestond) zou je veel likes gekregen hebben op elke foto. En je vrienden zouden gezegd hebben hoe leuk je er uit zag, hoe cool je was. En achteraf… is het echt nodig jezelf zo kritisch te bekijken? Wat maakt het uit?

2. Je had een leuke tijd

Die talloze oude foto’s van jou, je familie en je vrienden zijn getuige van leuke gebeurtenissen in je leven. Dus in plaats van terug te bladeren door al je oude albums en je verleden te wissen, waardeer het dat je deze foto’s hebt om je te herinneren aan de geweldige tijden die je had.

Terugkijkend denk je dat alles wat je vroeger deed of droeg zo stom was, maar de glimlach op je gezicht op elke foto is het bewijs dat je plezier had. Zelfs als je mond een grote beugel zat (heb ik niet gehad) of je al heel vroeg een alles behalve een modieus brilletjes op je neus droeg (had ik wel), dan zijn deze mooie herinneringen van toffe momenten zelfs als voel je die retrogène nu.

3. Geloof het of niet, je had stijl

Je was niet de enige in je klas die zich kleedde zoals je was. Niemand op de middelbare school was hoe dan ook een modegoeroe, maar we hebben ons best gedaan om al onze favoriete modetrends uit de Flair of hoe onze idolen eruit zagen in de Joepie of op Avro’s Toppop te kopiëren.

Chokers, hoofdbandjes, 1 oorbel, jeansrokjes,  de camouflage trend, strass-steentjes, de boerenhemden en Kickers, tuinbroeken (die ze nu jumpsuits noemen), fluo joggings en leggings (help), oversized schouders à la Alexis, je flower power hippie jurk,…  Wat het ook was, je droeg het allemaal. Dus omarm ook die foto’s waar je er uit ziet alsof je vlug wat dingen uit je kast grabbelde in het donker… Toen was het mode, je was bewust van wat je droeg, en je had stijl.

4. Je bent sindsdien veranderd en gegroeid

Wees niet bang voor wie je was en hoe je eruit zag, want dat heeft je gemaakt tot wie je nu bent. Het zien van oude foto’s van jezelf zou allesbehalve gênant moeten zijn, omdat ze je een volwassen en mooi gevoel zouden moeten geven. Je bent het babyvet, het kroeshaar kwijt en nu staan je tanden helemaal recht. Je bent tot bloei gekomen, dus wees niet bang om erover op te scheppen. Dus in plaats van die oude foto’s te verstoppen, plaats ze op je Instagram of FB en vertel over aan wat ze je doen terug denken, een leuke herinnering wie je ooit was.

Retrogène ik begrijp het helemaal. Zeker in de huidige tijd waar blijkbaar je looks veel belangrijker zijn dan wie je echt bent. En aan een uiterlijk nog steeds een veel te hoog belang wordt gegeven. Body positivity nu maar ook toen. Moet je je verleden gênant vinden? Nee. Bovenal zijn deze foto’s dierbare herinneringen die je voor altijd bij je moet houden om aan je kinderen, kleinkinderen en (toekomstige) partner en familie te laten zien. Er misschien eens goed om lachen, maar dat is niet erg. Ze vooral te koesteren. Deze foto’s zijn jij. Wel retro, no gène.

Xoxo Ninon

Lees ook deze blog die ik ook schreef over leuke nieuwe ontbreekwoorden tien-voor-taal