‘Laten we dat koekje nu opeten. Het is gratis en gevuld met zoete energie’ denkt je reptielenbrein. Je menselijke brein weerlegt ‘Nee beter van niet, die weegschaal gaat de verkeerde kant op en we willen ons achteraf niet schuldig voelen omdat we toch dat koekje aten’. Maar je inner-reptiel is een doordrammer ‘Ik ga gewoon gillen totdat je dat verdomde koekje eet. EET DAT KOEKJE, EET DAT KOEKJE, EET…’ En hap slik weg en het koekje is op. Schuldgevoelens… Toch beginnen de reptielhersentjes je nog meer te verleiden ‘Ze staan er nu toch. Please neem een tweede koekje. Morgen zullen er geen zijn, en overmorgen ook niet… ’ Je inner-zoogdier werkt op je gemoed ‘Je hebt het toch verdient! En eentje is geentje, het kan toch geen kwaad.’ Je voelt je onmiddellijk beter, je gaf toe, je beloning was wat dopamine na die eerste hap, dat feel good hormoon. Meer nog, de instantverzadiging door suikers en vetten werken als een verdovingsmiddel die je neocortex laten vertragen, indutten zelfs. Dus je moet een listige strijd aangaan met je reptielen- en je zoogdierenbrein. Ze eerder sussen en op de verkeerde ‘poot’ zetten. Hoe leer je je inner-reptiel nieuwe gewoonten? Laat ze niet altijd winnen, leer zelf beter te kiezen.
Biologieles
De biologieles over de drie-eenheid van je brein kreeg je in mijn vorige blog.
• Je oeroude reptielenbrein is een kampioen. Het staat altijd in alarmfase code rood. Het wil vooral overleven en is star en dwingerig. Het loopt ook achter op de menselijke evolutie en weet precies nog niet dat tegenwoordig calorieën niet meer schaars zijn en we niet meer bedreigd worden door neanderthalers😊.
• Het emotionele zoogdierenbrein huppelt zowat achter je reptielenbrein aan als de grootste supporter aan de zijlijn om je te helpen overtuigen van hun gelijk. Het wil vooral vasthouden aan wat het reeds kent en linkt eten aan bepaalde emoties. Troostvoer, feel good eten. Je was ooit niet suikerverslaafd en dat dagelijkse glas wijn hoefde ook niet.
• En je denkende menselijke brein laat je alles in vraag stellen en beslissingen nemen. Nadenken kost te veel tijd als je leven in gevaar is. Als je ooit in de lucht bent gesprongen omdat je dacht een spin zag, dan was het je reptielenbrein dat je alert maakte op de schaduw, en je zoogdierhersens reageerden met angst…
La question jambon, de hamvraag!
Het reptiel en zoogdier zijn doeners en spannen graag samen, om de denker in jou, je menselijke brein, een hak te zetten. Je reptielenbrein heeft al lang dat cakeje vast😊en je zoogdierenhersens denken ‘Jaaaa…lekker’, nog voor je kan zelf beslissen ‘Ik zou het beter niet doen’.
Een automatische reactie is super als je op het punt staat op een spin te trappen. Maar willen snoepen of op de bank ploffen omdat je een mindere dag hebt gehad, dat is geen spin! Kan je weer de baas worden van je eigen lijf en van je eigen denken?
Hoe leer je je inner-reptiel nieuwe gewoonten?
Hoe kan ik mijn reptielenhersens in slaap sussen, mijn zoogdierenbrein nieuwe gedachten voeden, en mijn menselijk nadenken laten triomferen? Een nieuwe omgeving, nieuwe ervaringen, nieuwe gevoelens en nieuwe gedachten zijn een motivatie.
Tip 1: Geef je reptielenbrein een lelijke naam
Het klinkt misschien banaal, maar door het een naam te geven, distantieer je je van je reptielenbrein dat je tot een bepaalde actie wil verleiden. Je kan er nu met converseren!
Visualiseer: geef je reptielenbrein alsjeblieft geen knuffelige huisdiernaam. Noem het Food Monster of Lelijke Koekiesaurus, Foodzilla, Frankenfood,… Wees maar creatief en maak het zo lelijk mogelijk!
Tip 2: Bereid je omgeving voor op verandering
Stop een week lang met het kopen van M&M’s, koekjes, chips en al die dingen die je koestert in je ‘heilige’ keukenkast. Dat is een eerste stap naar een nieuwe gewoonte. Gewoon ervoor zorgen dat je al deze dingen een week niet in huis hebt (en ook op je werk, in je auto,…). En probeer deze periode te rekken, tot het een nieuwe gewoonte wordt.
Natuurlijk weet ik dat je zou durven vals spelen, dus ook alles wat je in je kasten gooi je weg, geef je weg. Als je weet dat er niks in je kasten ligt, zal je reptielenbrein er ook niet naar op zoek gaan. Weten dat er niks is, is gemakkelijker dan nee moeten zeggen.
Visualiseer: je inner-reptiel ziet er uit als een leguaan met zijn tong rond snuffelt (een wistjedatje: reptielen ruiken met hun tongpapillen)… Dus jouw Foodzilla is een groot groen vies beest dat zijn tong in en uit flitst in je keuken… op zoek naar calorieën😊.
Tip 3: Maak minstens één duidelijke voedselregel
Wat is jouw meest lastig trigger-eten of eetgedrag? Heb je de neiging hebt om te veel te eten voor de televisie? Dan zou je bijvoorbeeld de regel kunnen maken ‘Behalve op zaterdagavond zal ik nooit meer chips of zoetigheid eten terwijl ik teevee kijk.’ Of, ‘Ik eet alleen nog als ik op een stoel zit aan de keukentafel’. Of je eet misschien te snel en niet echt bewust? ‘Ik zal altijd mijn vork neerleggen tussen twee happen door.’ En pas na 24 u kan je de jezelf opgelegde regel veranderen, door een andere regel… 1 dag volhouden dat moet je toch kunnen niet!
Visualiseer: het is alsof je tegen een kleuter zegt nooit de straat oversteken zonder mijn hand vast te houden, want het is gevaarlijk… Zo zeg je ook ‘nooit’ tegen je reptielenbrein, want reptielenhersenen zich gedragen als een 2-jarige kleuter rond verleidelijk voedsel.
Tip 4: Wees bewust van wat je doet
Eet je omdat je honger hebt? Of is het eerder uit verveling? Gefrustreerd? Verdrietig? Heb je minder dan 2 uur geleden geluncht, dan verveel je je eerder en zoek je gewoon een bezigheid. Sta even stil bij het waarom dat je opstaat en naar je voorraadkast wil gaan om iets interessants te doen (d.w.z. eten). Even een minuutje nadenken waarom je iets in je mond wil proppen, is voldoende om je reptielenbrein in overredingskracht te laten afnemen, en je menselijke brein het te laten overnemen. Luister naar zijn wijze raad!
Tip 5: Verzadig je reptielenbrein op en andere manier
Neem een appel! Ja ik weet dat je daar geen zin in hebt maar eten is eten toch… En je reptielenbrein zal in het begin denken, oeps ik krijg maar een appel… Maar neem je tijd. Je kan je appel schillen, in partjes doen en stukje voor stukje opeten, en denk bij elke hap mmmmm lekker… Of nu het seizoen van de aardbeien er aan komt (zonder suiker of slagroom please!)… Je reptielenbrein wordt verleid en afgeleid met iets gezond…- Of doe dan gewoon iets anders! Zoek een activiteit die afleidt. Kruiswoordraadsels en sudoku’s invullen. Online zoeken naar dingen voor je volgende reis. Ideaal! Telkens krijg je wat dopaminehormoon als je een woord vindt, of iets anders leuks. Vandaar dat online shoppen, of zelfs browsen in winkelmandje stoppen maar niet kopen, je ook een instant goed gevoel geven.
Even pauzeren en nadenken en je reptielenbrein niet op automatische piloot zo maar laten overnemen… Belangrijk is, het werd op een andere manier verzadigd,… ‘caloriearm’😊.
Tip 6: Ga de conversatie aan met je Foodzilla (ja zo heb ik mijn reptiel gedoopt)
Als je in de supermarkt bent, je reptielenbrein begint HEBBEN HEBBEN HEBBEN… om het object van zoet verlangen te grijpen, dan wil ik dat je het geen keus laat. Besef een hunkering is GEEN noodgeval. Het is ongemakkelijk en intens, maar je gaat niet dood, ook al willen je hersens je dit laten geloven… Het voelt misschien wat frustrerend en ongemakkelijk in het begin. Maar een paar ogenblikken later is je inner-reptiel het al vergeten, nee het onthoudt niet lang. Je zal zo trots op jezelf zijn! En voel dit niet, denk dan heel bewust… Foodzilla 0-1 voor mij!!!!
Visualiseer: je reptielenhersenen zijn als die onwillige kleuter die zich midden van de supermarkt laten vallen en op een schreeuwen zetten… Ben je de moeder die van nu af aan altijd zal toegeven?
Tip 7: Even ademen
Een top tip is gewoon even een pauze nemen en tot 10 tellen en ondertussen bewust ademen. Wanneer je neocortex, je menselijk hersenen, het overneemt, telt en je ademhaling controleert, dan onderdrukt dat de kracht van het reptielenbrein. Ook als je plots die spin ziet😊.
1-2-6-4-5 inademen, 1-2-3-4-5 adem vasthouden, 1-2-3-4-5 uitademen, 1-2-3-4-5 niet ademen en dan weer vanaf begin van deze zin, anders komt het niet goed😊.
CREËER NIEUWE GEWOONTES
Zoals je las zijn er kleine aanpassingen die je kan doen om het gemakkelijk getriggerde reptielenbrein te sussen. Wil ik maar zeggen, je reptielen- en zoogdierhersentjes zijn gewoontedieren en handelen op automatische piloot, door je gedrag in het verleden. Als je dus langzaam maar zeker nieuwe, gezondere gewoontes introduceert dan kan je je inner-reptiel die nieuwe regels aanleren net als een jonge puppy…
Hey Foodzillaatje… braaf braaf… Nog een streeltje achter je oor? Nee geen koekje😊😊.
Xoxo Ninon
Lees ook deze blogs over eten en diëten motiverende-blog-dieten-is-frustrerend-deel-2 en hou-van-je-lichaam-zoals-het-is-maar-verander-het
Je hebt de groetjes van Fat Betty, dat vond ik een super tip van jou. Fat Betty wou dat ik de keukenkast plunderde… Even met haar gepraat en we hebben een appel gegeten. En daarna even een winkelstraat op en af gewandeld en kijken naar de vrolijke kleurtjes gaf me precies ook genoeg zoet gevoel om tevreden in mijn zetel te ploffen met een groot glas water. Dag 1 van het sussen van reptielenbrein is verbazend goed gelukt. Dank je wel voor deze verhelderende blog. Groetjes van mij en van een gefrustreerde Fat Betty!
Hallo Fat Betty :-). Leuk te horen dat je hele conversatie hebt met haar en je gelijk haalt. Overdag heb ik er ook geen probleem mee mijn Foodzilla het zwijgen op te leggen, maar ’s avonds voor tv… tja… iets moeilijker 🙂